Jakie są dofinansowania na termomodernizację w 2024 roku?

Ocieplenie ścian zewnętrznych domu to jeden z najistotniejszych aspektów termomodernizacji. Jest to jednocześnie przedsięwzięcie dość kosztowne, wymagające od inwestora zaangażowania sporych środków na zakup materiałów i na wynajęcie ekipy wykonawczej. Pożytki płynące z ocieplenia domu są oczywiste: komfort cieplny w domu oraz niższe rachunki za ogrzewanie. Z pewnością im szybciej wykonane zostanie ocieplenie, tym szybciej będzie można cieszyć się jego efektami. Pytanie jednak co zrobić w sytuacji, gdy zwyczajnie brakuje budżetu na sfinansowanie ocieplenia? Sprawdź, jakie warunki trzeba spełnić, aby dostać dofinansowanie na ocieplenie domu w roku 2024.

O czym przeczytasz w tym artykule?

• Program „Czyste powietrze” – nowe zasady
• Ulga termomodernizacyjna
• Premia termomodernizacyjna na ocieplenie budynku
• Grant termomodernizacyjny
• “Stop Smog” i „Ciepłe mieszkanie”
• W poszukiwaniu finansów na ocieplenie domu

Program „Czyste powietrze” – nowe zasady

Dla kogo jest dotacja z programu Czyste Powietrze?

Głównym programem wspierania inwestycji termomodernizacyjnych jest „Czyste Powietrze”, który to program działa od września 2019 i może pomóc nam w procesie ocieplenia domu. Jego głównym celem była poprawa jakości powietrza, ale nowe zasady programu, jakie obowiązują od początku bieżącego roku, kładą większy nacisk na zwiększanie efektywności energetycznej budynków. Po dokonanych zmianach program oferuje dużo znacznie więcej niż na początku i jest pierwszym ogólnopolskim programem wspierającym nie tylko wymianę nieefektywnych źródeł ciepła, ale także docieplenie domów jednorodzinnych.

– Uzyskanie dotacji na Program „Czystego Powietrza” trzeba rozpocząć od planu, czyli tego na co chcemy przeznaczyć dotację. Dotacja uwzględnia konieczność wymiany nieefektywnych źródeł ciepła, ale nie narzuca rozwiązań. To osoba ubiegająca się o dotację powinna przemyśleć, na jaki cel chce ją zagospodarować. Warto pamiętać, że im mniejszy dochód w gospodarstwie, tym wyższa dotacja, jednocześnie wiedząc, że wnioskodawcom może być każdy współwłaściciel budynku. Składając wniosek możemy kierować się trzema drogami – zrobić to samodzielnie, uzyskać wsparcie w gminie (jednak nie każda oferuje taką możliwość), lub skorzystać z usług firmy, która przeprowadzi nas od początku do końca procesu. To bardzo proste kroki, wystarczy złożyć wniosek, następnie rozliczyć dotację, a potem cieszyć się nowym ekologicznym domem

– mówi Paweł Preuss, KP Consulting Konin (bardzoczystepowietrze.pl).

W nowej edycji Programu „Czyste Powietrze” wprowadzono m.in. wyższe dofinansowanie w przypadku przeprowadzenia kompleksowej termomodernizacji. Podniesiono także progi dochodowe, które umożliwiają skorzystanie z dofinansowania większej liczbie obywateli. Progi te kształtują się następująco:

Jednocześnie należy pamiętać, że przy staraniu się o dotację podwyższoną brane jest pod uwagę czy wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą. Jeśli tak jest, należy pamiętać, że w ocenie wniosku sprawdzany jest nie dochód, a przychód, który nie może przekroczyć 40-krotności minimalnego wynagrodzenia za ubiegły rok. Podobnie sytuacja kształtuje się przy staraniach o najwyższy poziom dofinansowania, natomiast wtedy przychód, przy prowadzeniu przez wnioskodawcę działalności gospodarczej nie może przekroczyć 20-krotności minimalnego wynagrodzenia za ubiegły rok.

– Zainteresowanie pozyskaniem dotacji cieszy się większą popularnością w obszarach wiejskich, gdzie znaczna część wnioskodawców wymienia źródła ciepła na piece na drewno lub pelet. Natomiast w obszarach miejskich możemy zauważyć tendencję do pozyskiwania dotacji, na droższe źródła ogrzewania, czyli pompy ciepła 

– mówi Paweł Preuss, KP Consulting Konin (bardzoczystepowietrze.pl).

Ile wynosi maksymalna dotacja w programie Czyste Powietrze?

W ramach Programu „Czyste Powietrze” poziom dofinansowania na ocieplenie nie jest limitowany kwotowo jako koszt kwalifikowany, jednak jest limitowany poprzez maksymalną kwotę dotacji, jaką można otrzymać w zależności od wyboru rodzaju dotacji, którą chcemy pozyskać. Wskazano również procentowe progi dofinansowania najważniejszych działań termomodernizacyjnych, czyli ocieplenia przegród budowlanych oraz wymiany stolarki okiennej.

Pamiętajmy tylko, że mowa tu o kosztach netto, czyli pokrycie kosztu podatku VAT zawsze będzie spoczywać na inwestorze.

– Warto wykonać audyt energetyczny, ponieważ zwiększa on znacznie dotację, którą możemy pozyskać. Jednak trzeba wiedzieć, że wszystkie założenia audytu muszą zostać zrealizowane. Decydując się na pozyskiwanie dotacji pamiętajmy, że każdy budynek będzie miał inny współczynnik przenikalności ciepła, a często wykonanie ocieplenia wymaga więcej materiałów niż uprzednio przewidywaliśmy

– mówi Paweł Preuss, KP Consulting Konin (bardzoczystepowietrze.pl).

W tym wypadku można wnioskować o 100% kosztów poniesionych na wykonanie audytu, z tym, że nie więcej niż 1200 zł. Istotnym warunkiem jest, by w późniejszych pracach termomodernizacyjnych zrealizować cały zakres prac wskazany w audycie jako niezbędny. Jeśli zakres faktycznie wykonanych robót nie będzie zgodny ze wskazaniami z audytu, kosztów tego audytu nie dofinansujemy. Warto przy tym wspomnieć, że w przypadku kompleksowej termomodernizacji i ubieganiu się o najwyższy poziom dofinansowania, wykonanie audytu energetycznego jest konieczne.

– Na przestrzeni ostatniego roku widać wzrost zainteresowania programem dotacji na „Czyste Powietrze”, który uwarunkowany jest możliwością uzyskania prefinansowania. Przed złożeniem wniosku, trzeba zdać sobie sprawę, czy jesteśmy w stanie wypłacić pieniądze na inwestycję i uzyskać ich zwrot z dotacji po ukończeniu. Jeśli nie, warto skorzystać z możliwości prefinansowania 

– podkreśla Paweł Preuss, KP Consulting Konin (bardzoczystepowietrze.pl).

I jeszcze jedna istotna kwestia w Programie „Czyste Powietrze”. Od lipca ubiegłego roku działa tzw. prefinansowanie. Inwestor – właściciel domu, starając się o dopłatę do wymiany starego kotła lub pieca oraz ocieplenia, może otrzymać pieniądze jeszcze przed rozpoczęciem termomodernizacji po podpisaniu odpowiedniej umowy z firmą wykonawczą.

Ulga termomodernizacyjna

Kolejnym sposobem wsparcia finansowego dla docieplenia budynku, z którego może skorzystać każdy właściciel lub współwłaściciel domu oddanego do użytku, jest obowiązująca od roku 2019 tzw. ulga termomodernizacyjna. Umożliwia ona odliczenie wydatków związanych z termomodernizacją od dochodów lub przychodów i rozliczana jest w trakcie składania rocznej deklaracji podatkowej PIT (wraz z załącznikiem PIT/O). Czas realizacji przedsięwzięcia wspartego ulgą nie może przekraczać 3 lat, a maksymalna kwota odliczenia to 53 tys. zł (limit dotyczy tu wszystkich realizowanych przedsięwzięć termomodernizacyjnych w budynkach, których jest się właścicielem lub współwłaścicielem). Przewidziano też preferencje dla małżonków, którzy mogą odliczyć dwukrotnie więcej niż pojedyncza osoba, czyli maksymalnie 106 tys. zł.

Warunkiem odliczenia w ramach ulgi termomodernizacyjnej jest oczywiście posiadanie stosownych faktur dokumentujących wydatki, wystawionych przez podatników VAT. Honorowaną podstawą do odliczenia może być również faktura zawierająca podatek od wartości dodanej, wystawiona przez podmiot z państwa członkowskiego UE. Udokumentowane na fakturach wydatki mogą obejmować zarówno zakup materiałów, jak i usług firm wykonawczych. Tym samym, co raczej nie jest żadnym zaskoczeniem, poprzez wymóg dokumentacyjny, instytucja ulgi wspiera legalny obrót w zakresie handlu materiałami i ofercie usługowej.

Pamiętać należy, że w ramach ulgi termomodernizacyjnej nie można odliczać tych wydatków, które zostały sfinansowane np. ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej lub zwróconych podatnikowi w jakiejkolwiek formie. Oznacza to także, że chcąc skorzystać zarówno z ulgi termomodernizacyjnej, jak i dotacji w programie Czyste Powietrze, trzeba przy rozliczaniu ulgi pomniejszyć wysokość wydatków o kwotę, która została uzyskana z dotacji.

Premia termomodernizacyjna na ocieplenie budynku

Premia termomodernizacyjna to kolejny możliwy sposób na złagodzenie wysiłku budżetowego związanego z inwestycją ociepleniową, o ile jest ona realizowana przy wsparciu kredytowym. O premię mogą ubiegać się właściciele i zarządcy budynków, spółdzielnie mieszkaniowe, a także wspólnoty mieszkaniowe i osoby fizyczne jako właściciele domów jednorodzinnych. Wniosek o premię termomodernizacyjną można złożyć w bankach, które współpracują z Bankiem Gospodarstwa Krajowego, bo jedynie BGK przyznaje premię. Na liście banków współpracujących znajdują się: Bank Ochrony Środowiska S.A., Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski SA, Bank Pocztowy S.A., BNP Paribas Bank Polska S.A., VeloBank S.A., Warmińsko-Mazurski Bank Spółdzielczy, Krakowski Bank Spółdzielczy oraz Bank Polskiej Spółdzielczości S.A. wraz ze zrzeszonymi i współpracującymi Bankami Spółdzielczymi.

Koniecznym warunkiem uzyskania premii jest przedstawienie audytu energetycznego, który musi być elementem wniosku o przyznanie premii. Po przyznaniu kredytu wraz z premią, można rozpocząć prace termomodernizacyjne na uzgodnionych z bankiem zasadach. Po wykonaniu prac nastąpi ze strony banku weryfikacja w zakresie terminu oraz zakresu wykonanych prac, który musi odpowiadać założeniom zawartym w audycie. Jeśli wszystko się zgadza, do banku kredytującego inwestycję BGK w ciągu tygodnia przekaże premię jako spłatę części zobowiązania. Tym samym premia odpowiednio pomniejszy finansowe zobowiązanie kredytobiorcy wobec banku.

Wysokość premii termomodernizacyjnej wynosi zasadniczo 26% kosztów przedsięwzięcia termomodernizacyjnego. Premia może zostać podwyższona do wartości 31% kosztów tego przedsięwzięcia, ale tylko wtedy, gdy przeprowadzona będzie równocześnie inwestycja w odnawialne źródło energii (OZE). Koszty instalacji OZE muszą przy tym stanowić przynajmniej 10% łącznych kosztów termomodernizacji i instalacji OZE. W tym wypadku rozpatruje się te działania, które polegają na zakupie, montażu, budowie albo modernizacji instalacji odnawialnego źródła energii, do czego zaliczyć można np. mikroinstalację fotowoltaiczną.

Grant termomodernizacyjny

W przypadku budynków wielorodzinnych przyznawana przez BGK premia termomodernizacyjna może być dodatkowo podwyższona o tzw. grant termomodernizacyjny. Grant stanowi 10% kosztów inwestycji netto i zwiększa wsparcie na tzw. głęboką i kompleksową termomodernizację. Celem jest zatem zachęcenie właścicieli i zarządców budynków wielorodzinnych do przeprowadzania takich zmian w istniejących obiektach, aby poprawić ich efektywność energetyczną i osiągnąć standard jak dla nowych budynków. Warunkiem uzyskania grantu jest to, by w wyniku przeprowadzonej termomodernizacji obiekt spełniał wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie w zakresie izolacyjności cieplnej i oszczędności energii.

“Stop Smog” i „Ciepłe mieszkanie”

Kolejny program pozwalający na uzyskanie dotacji to „Stop Smog”. Jest on skierowany do samorządów, na których obszarze obowiązują tzw. uchwały antysmogowe. Generalnie program wspiera przede wszystkim wymianę nieefektywnych źródeł ciepła, jednak są w nim zawarte również zapisy dotyczące dotowania termomodernizacji w domach jednorodzinnych. W zależności od liczby mieszkańców danej gminy, w programie można się ubiegać o maksymalny poziom 70% współfinansowania (dla gmin do 100 tys. mieszkańców) lub do 70% współfinansowania w wypadku gmin powyżej 100 tys. mieszkańców, przy czym średni koszt realizacji przedsięwzięcia nie może przekroczyć 53 tys. zł.

Innym programem nastawionym zwłaszcza na demontaż nieefektywnych źródeł ciepła i montaż nowych urządzeń grzewczych jest „Ciepłe mieszkanie”. Możliwe jest tu także dofinansowanie wymiany okien, ale warunkiem jest wcześniejsza wymiana źródła ciepła. Na terenach o największym zanieczyszczeniu dotacja w ramach „Ciepłego mieszkania” może wynosić do 17,5 tys. zł dla podstawowego poziomu dofinansowania, 26,9 tys. zł dla poziomu podwyższonego oraz 39,9 tys. zł w przypadku najwyższego poziomu dofinansowania.

W poszukiwaniu finansów na ocieplenie domu

Warto wiedzieć, że poza programami o charakterze centralnym, swoje własne systemy wspierania termomodernizacji oferują też jednostki samorządu terytorialnego. Informacji o lokalnych mechanizmach wsparcia przedsięwzięć termomodernizacyjnych najlepiej szukać w urzędach gminnych i miejskich. Z kolei urzędy marszałkowskie będą źródłem informacji o większych programach, na przykład tych, które są związane z tzw. Regionalnymi Programami Operacyjnymi. Dobrym źródłem wiedzy o mechanizmach wspierania termomodernizacji mogą być także Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Do termomodernizacji budynków polecamy skorzystanie z oferty artykułów ociepleniowych ATLAS!